گردآورنده: ژاله دفتریان
ــــ
این روزها با به بازار آمدن تارنما (اینترنت) میتوان نوشته یا دیدگاههای خود را برای دیگران فرستاد. در این میان من هم از مهر دوستان برخوردار میشوم و نوشتههایی به دستم میرسد و از آنها میآموزم. ولی گهگاهی هم نوشتهای دریافت میکنم که مایه شگفتیَم میشود. هر چند میباید بگویم گناه آن را میباید به گردن بدآموزی انداخت. یکی از این نادرستیها به کار بردن واژهی نژاد است.
بسیارانی هستند که ما ایرانیان را از نژاد آریایی مینامند. این یک نادرستی بنیادین است و بههیچ روی از سوی هیچ خردمندی پذیرفته نمیشود. تا چند سال پیش باور بر این بود که در جهان چهار نژاد هست. آنچه که به نام نژاد گفته میشد، از برای رنگ پوست آن مردمان بوده است.آن چهار گروه بدینگونه بودند: نژاد سفید، نژاد سیاه، نژاد زرد، نژاد سرخ.
بدینگونه دیده میشود که در همان زمان هم در میان نژادها، نژادی به نام نژاد آریا نبوده است. این تخم لغ را هیتلر در دهانها شکسته و از نژاد آریایی سخن گفت. و ما ایرانیان از این گونه (ایده) چه آسیبها که ندیدیم؟
پس از آنکه دانشمندان تبارشناس، در این زمینه پژوهشهای گستردهتری کردند، این دیدگاه هم پس زده شد. دیدگاه تازه این است که نیاکان ما همه از سرزمین آفریقا برخاستهاند و ما همه فرزندان آفریقاییها میباشیم. چه بسا که فردا همین دیدگاه هم پس زده شود! کسی چه میداند.
میدانیم که هیتلر – به چرایی آن کاری نداریم – با یهودیها دشمنی ویژهای داشته و در سربه نیست کردن آنها از هیچ گویش و نگارشی رویگردان نبود. او به دنبال این بود که خود و هوادارانش را جدا از دیگران و تافتهای جدا بافته بشناساند. او نیز از روی نادانی و به گمان اینکه آریاییان تافتهای جدابافته هستند، خود را آریایی نامید و نشان صلیب شکسته را برگزید.
پیشینهی صلیب شکسته
نام راستین این نشان، گردونهی مهر و نماد آریاییان بوده است. پیشینهی آن به هزاران سال پیش از زایش مسیح برمی گردد.
صلیب شکسته – سواستیکا – گردونهی مهر – گردونهی خورشید – چرخ گردون – چرخ روزگار نامهایی هستند که برای این نشان برگزیده شده است.
به این نشان در زبان سانسکریت، سواستیکای شکسته یا گرودنهی خورشید میگویند. سواستیکا در زبان سانسکریت در چم هستی نیک میباشد.
در آیین مهرپرستی یکی از نشانها صلیب شکسته یا خورشید است.
نخستین خاستگاه این نشان بر کسی روشن نیست. ولی پرپیشینهترین سواستیکای پیدا شده در کشور کنونی اوکراین بوده است که پیشینهی آن برمیگردد به ده هزار سال پیش از زایش مسیح. هم اکنون این نشان در کشور اوکراین است. (امیدواریم که جنگ میان اوکراین و روسیه به آن آسیبی نرسانده باشد.)
در ایرانزمین سواستیکا یا چرخ گردون کاربرد بسیاری داشته است. در ایران ابزارهایی چند پیدا شده که نشان صلیب شکسته بر روی آنان دیده میشود. هنگامی که مزداییان در ایران تواناییهایی داشتند، این نشان نماد آنان بوده است.
هم اکنون در بخشهایی از ایران، از آن میان در کردستان – گیلان – خراسان دیوارهایی هستند که سواستیکا یا چرخ گردون بر روی سنگ کوههایشان کنده شده که پیشینهی آنها برمیگردد به بیش از هفت هزار سال پیش.
از همه شناخته شدهتر آنها دیوارنگارهای است در خراشاد در بیرجند. این نشان تا زمان چیره شدن مسلمانان بر ایران نیز کارآیی خود را داشت.
این نماد یا این نشان با کوچ هندوایرانیان به بخشهای گوناگون ایرانزمین، از آن میان دریای کاسپین راه یافت.
برای نمونه میتوان گونهی سادهی آن را در گچبریهای مزگت (مسجد) جامع نایین دید که گمان میرود، برمی گردد به زمان سامانیان .
آیین مهر
در آیین مهر این نشان را گردونهی مهر مینامند. بسیارانی بر این باور هستند که چهار پرهی آن نشانی است از چهار آخشیج (عنصر) آب – باد – خاک و آتش دارد. گروهی هم آن را ساده شدهی چهرهی خورشید میدانند.
نشان سواستیکا را در انگلستان به فراوانی میتوان دید. بسیاری از این نخشها پس از سدهی هجده، هنگامی که بریتانیا هندوستان را در استعمار خود داشت، به انگلستان برده شده است.