اخلاق پروتستان و روح سرمایه‌داری

اثر ماكس وِبر – ترجمه عبدالمعبود انصاری

ناشر:‌سازمان مطالعه و تدوین كتب علوم انسانی دانشگاه‌ها، تهران 1388

اخلاق پروتستان و روح سرمایه‌داری به عنوان تحقیقی كلاسیك، یكی از پر بارترین و بااهمیت‌ترین خدمات ماكس وبر (جامعه‌شناس آلمانی) به جامعه‌شناسی محسوب می‌شود. (این كتاب محصول نظریه‌های بدیع و تحقیقات دقیق یكی از متفكران بزرگ علوم اجتماعی در عصر حاضر است. ماكس وبر، در بسیاری از زمینه‌ها، به ویژه جامعه‌شناسی ادیان و روش شناسی علوم اجتماعی تأثیر پایداری بر جا گذاشته است. برخی از مفسران، ماكس وبر را به دلیل سهمی كه در گستردن دامنه تحقیقات در علوم اجتماعی دارد، با گالیله مقایسه كرد‌ه‌اند. یعنی همان كاری را كه گالیله در علوم طبیعی انجام داد، ماكس وبر در علوم اجتماعی به انجام رسانید.

مترجم در مقدمه چاپ سوم می نویسد: «واقع امر این است كه با وجود نظریه‌های جدید درباره دوام یا زوال نظام سرمایه‌داری معاصر و نیز با توجه به پدیده نوظهور تورم و ركود اقتصادی كه كل نظام سرمایه‌داری جهانی را با بحرانی بی‌نظیر رو به رو كرده است، هنوز نظریه اخلاق پروتستان و روح سرمایه‌داری ماكس وبر در جامعه شناسی تاریخی سرمایه‌داری، اعتبار علمی دارد.»

همان طوری كه از عنوان كتاب برمی‌آید، ماكس وبر سعی دارد مناسبات میان حیات دینی، اجتماعی و اقتصادی را در فرهنگ معاصر تبیین كند. او نتیجه می گیرد كه میان باورهای دینی (اخلاق پروتستان) و رشد حیات اقتصادی ــ عقلانی بورژوایی قرابت سببی وجود دارد. به خاطر اهمیت این نظریه، شارحان افكار وبر تا كنون تعابیر مختلف و غالباً متضادی از تحلیل وبر در باب توسعه نظام سرمایه‌داری جدید ارائه داده‌اند.