زندگی نامه علمی دکتر رضا فرید حسینی

گردآوری و تدوین: دکتر ناهید دانش

ناشر: فرهنگستان علوم پزشکی

جمهوری اسلامی ایران

از دکتر رضا فرید حسینی، بنیانگذار تحقیقات و درمان بیمارهای مرتبط با HTLV-I در ایران و پدر ایمونولوژی و آلرژی در خراسان تا به حال چند کتاب باارزش در «میراث ایران» بررسی شده است.

ولی این بار کتابی با ۲۰۰ صفحه مطلب و مقاله از استادان فن داخل و خارج از ایران درباره دکتر رضا فرید حسینی به دستم رسیده است که چند نمونه از نظرات فرهیختگان و نویسندگان آشنا با روحیه، دانش و معرفت این شخصیت را برای خوانندگان خود بازگو می‌کنیم.

مقدمه کتاب توسط دکتر علیرضا مرندی رئیس فرهنگستان علوم پزشکی نوشته شده است. پس از آن خودنوشت دکتر رضا فرید حسینی، عضو پیوسته فرهنگستان علوم پزشکی ایران و بنیانگذار رشته ایمونولوژی و آلرژی در مشهد و از پایه‌گذاران تحقیقات، تشخیص، درمان و پیشگیری HTLV-I آمده است. دکتر فرید حسینی از زندگی خود و چگونگی گذر از راه‌های بسیار تا رسیدن به این مرحله می‌نویسد: از ابتدای تولد تا مراحل گوناگون زندگی؛ تحصیلات ابتدایی؛ کار در بازار فرش و فرش‌فروشی همراه برادرها؛ رفته رفته آشنایی با شخصیت‌های علمی و اجتماعی؛ تحصیل در مدارس شبانه و اخذ دیپلم و بعد ورود به دانشکده پزشکی مشهد و هم‌زمان نشستن در کلاس‌های دانشکده ادبیات؛ رفتن به انگلستان پس از اتمام دانشکده و ازدواج برای تخصص در رشته داخلی و بالاخره اتمام رشته ایمونولژی و آلرژی؛ بازگشتش به ایران و شروع به کار به عنوان استادیار در مشهد در دانشکده علوم پزشکی دانشگاه مشهد؛ و همکاری با دکتر نیک‌بین، اسلامی، مسعود و فرهودی برای نهادینه کردن رشته ایمونولوژی در دانشگاه مشهد و ایران.

دکتر فرید حسینی تا به حال ۳۰ جلد کتاب تألیف کرده که بخشی از آنها کتاب‌های درسی دانشگاهی هستند. کتاب مبانی ایمونولوژی نوشته او تا به حال چندین بار چاپ شده است و آخرین چاپ آن بیش از هزار صفحه است… ما بین کتاب‌های متعددی که از وی به چاپ رسیده است، بهترین کتاب که زیر نظر او تهیه شده است، کتاب ایمونولوژی معنوی توسط دو تن از دانشجویان با ذوق دکتر رضا فرید حسینی است. نویسندگان این کتاب دکتر فرهاد فریدحسینی (پسر دکتر فرید) و دکتر هومن کاغذیان هستند. دکتر فرید حسینی همچنین بیش از ۴۸ طرح تحقیقاتی بالینی انجام داده است و بیش از ۱۲۰ مقاله بین‌المللی به چاپ رسانده است. در نهادینه کردن رشته فوق تخصصی ایمونولوژی و آلرژی در دانشگاه‌های تهران، شهید بهشتی، ایران، شیراز و مشهد دکتر فرید حسینی نقش تعیین‌کننده بر عهده داشته است.

او در رشته بیماری‌های ریوی نیز تخصص دارد و در زمینه سل روش درمان جدیدی برای سل‌های مقاوم پیدا کرده است و با همکاری پروفسوری از دانشگاه استانفورد موفق به طراحی واکسنی برای آن شده است.

دکتر فرید حسینی با همکاری خانم دکتر نازلی عظیمی که از دانشجویان وی بود در NiH آمریکا موفق به تهیه داروی جدیدی برای درمان بیماران مبتلا به HTLV-I که دچار ضایعات عصبی هستند پیدا کرد. دکتر فرید حسینی می‌گوید: «این آرزوی من است که بتوانیم این بیماران را با این داروی جدید درمان کنیم و امیدوارم قبل از مرگم این آرزو به حقیقت بپیوندد.»

یکی دیگر از کارهای ارزنده دکتر فرید حسینی در مورد لوسمی وابسته به HTLV-I است که Adult T-Cell Leukemia نامیده می‌شود. او با همکاری چند تن از استادان خون‌شناسی طراحی پروتکل درمانی جدیدی را برای این بیماری ارائه داده‌اند.

دکتر فرید حسینی در پایان شرح حال خود از شیخ بهایی فیلسوف بزرگ مدد می‌گیرد که می‌گوید:

به خدا که هیچکس را ثمر آنقدر نباشد

که به روی ناامیدی در بسته باز کردن

دکتر علیرضا سالک مقدم، استاد بازنشسته ایمونولوژی تهران می‌نویسد: دکتر فرید از نظر اخلاقی نمونه و سرمشق همکاران و شاگردان خود می‌باشند و اگر قرار باشد کلمه اعتدال در گفتار و پندار و کردار را تعریف کنیم، کافی است به زندگی و باورها ورفتارهای ایشان نظری داشته باشیم….

از خود من نیز (شاهرخ احکامی) در این مجموعه آمده است: دکتر رضا فرید حسینی، شخصیتی علمی، پژوهش‌گری سرشناس، پزشکی مهربان و حاذق، انسانی بی‌بدیل به عنوان دانشمند نخبه برگزیده شده است… آشنایی من علاوه بر نسبت خویشاوندی، به حدود ۵۰ سال می‌رسد و در این مدت طولانی، یعنی گذشت نیم قرن، خاطرات چندی از برخوردهای این شخصیت در ذهنم باقی مانده که دوست دارم با دوستداران دکتر رضا فرید حسینی شریک شوم… زمانی که در انگلستان مشغول تحصیل بودم، پس از خاتمه دوره تخصصی به او پیشنهاد کردم که برای کار و زندگی به آمریکا بیاید… در پاسخم ضمن رد این پیشنهاد گفت، به ایران و مردم ایران مدیون است و می‌خواهد تجارب پزشکی‌اش را در ایران برای درمان و پژوهش به کار برد. دکتر فرید حسینی نه تنها برای خود این تصمیم و اراده را داشت، بلکه تلاش می‌کرد تا جوانان و تحصیل‌کرده‌های مقیم خارج را همراه خودش برای خدمت در ایران به سرزمین مورد عشق و علاقه‌اش بازگرداند…

پروفسور علیرضا رنجبر، استاد ممتاز پزشکی کودکان ایمونولوژی و آلرژی از بُنِ آلمان می‌نویسد: دکتر فرید ۴۰ سال پیش با داشتن هوش و نبوغ خدادادی و دانش و بینش ژرف خود و در زمان‌هایی که نه تنها در ایران بلکه در جهان نقش ایمونولوژی و آلرژی سلولی و بالینی چندان شناخته نبود، با دورنگری و پشتکاری خستگی‌ناپذیر، که از ویژگی‌های اوست و با وجود موانع و مشکلات نه تنها این دو رشته مهم و کلیدی پزشکی را در دانشگاه علوم پزشکی مشهد پایه‌گذاری نمود، بلکه از پایه‌گذاران ایمونولوژی و آلرژی نوین بالینی ایران شد.

این کتاب مجموعه‌ای خواندنی و آموزنده است که ضمن نشان دادن چگونگی موفقیت‌های متعدد دکتر رضا فریدحسینی نه تنها در رشته علمی، تحقیقاتی و درمانی، خواننده را با انسانی به حق شایسته تقدیر و سرمشق زندگی آشنا می‌کند.