شاهرخ احکامی – فیلم «فروشنده» ساخته اصغر فرهادی، سینماگر شناخته شده ایران در جهان، برنده جایزه بهترین فیلم غیرانگلیسی اسکار ۲۰۱۷ شد. اصغر فرهادی که در اعتراض به دستور دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا مبنی بر ممانعت از ورود شهروندان هفت کشور مسلمان به آمریکا، از رفتن به آمریکا خودداری کرده بود، انوشه انصاری اولین زن فضانورد ایرانی و فیروز نادری از دانشمندان مرکز فضایی آمریکا، ناسا، دو شخصیت برجسته و مورد احترام جامعه بین‌الملل، خواسته بود که به عنوان نمایندگان وی در مراسم اسکار شرکت کنند و پیام او را در صورت پیروزی بخوانند. پیش‌تر ترانه علیدوستی، هنرپیشه اول زن فیلم «فروشنده» هم از شرکت در مراسم به همین دلیل انصراف داده بود. با اعلام پیروزی فیلم «فروشنده» ، انوشه انصاری و فیروز نادری به روی سن رفتند و خانم انصاری پیام اصغر فرهادی را خواند: فرهادی در پیامش گفت:
«متاسفم که امشب در کنار شما نیستم. من به احترام مردم کشورم و شش کشور دیگر که با قانون غیرانسانی منع ورود مهاجران مورد بی‌احترامی واقع شدند به آمریکا نیامدم. تقسیم‌بندی جهان به ما و دشمنان ما توسط سیاستمداران افراطی باعث ترس می‌شود؛ ترسی که توجیهی است دروغین برای خشونت‌ها و جنگ‌ها؛ جنگ‌هایی که مانع بزرگی بوده‌اند برای رسیدن به دموکراسی و رعایت حقوق بشر در کشورهایی که مورد تهاجم واقع شده‌اند.سینماگران می‌توانند با چرخش دوربین‌هایشان به مشترکات انسانی، کلیشه‌هایی که از ملیت‌ها و ادیان مختلف ساخته شده است را بشکنند و زمینه همدلی و به دنبال آن همبستگی مردمان جهان را فراهم کنند. همدلی چیزی است که ما امروز بیشتر از هر زمان به آن نیازمندیم.»
فرهادی در سال ۲۰۱۲ نیز با فیلم «جدایی نادر از سیمین» برنده جایزه اسکار شده بود. بدین ترتیب، اصغر فرهادی با دو بار تصاحب جایزه اسکار، در کنار نام‌های بلندآوازه‌ای مانند فدریکو فلینی، اینگمار برگمن و ویتوریو دسیکا، یکی از چهار کارگردانی است که دو بار اسکار بهترین فیلم خارجی را به دست آورده‌اند.
ایران، آلمان، مجارستان، آرژانیتن، اتریش، سوئیس و چکسلواکی سابق تنها کشورهایی هستند که تا کنون دو بار برنده اسکار در رشته بهترین فیلم خارجی شده‌اند.
در شب مراسم اسکار، به ابتکار و سازماندهی شهردار لندن، فیلم «فروشنده» در میدان ترافالگار لندن، در فضای باز به نمایش گذاشته شد و هزاران نفر به تماشای فیلم پرداختند.
از جمله پیام‌هایی که به خاطر این پیروزی آقای اصغر فرهای منتشر شد، پیام محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران در تویتر بود. آقای ظریف طی یادداشتی با نام «حرف فرهادی سخن ماست» نوشت: «دنیای امروز بیش از هر زمان دیگر به صلح، مدارا و امنیت نیاز دارد. در حالی که جمهوری اسلامی ایران تمام همت خود را به کار بسته تا … بر اهمیت تلاش‌های بیشتر در ایجاد صلح تاکید کند، دولت جدید ایالات متحده آمریکا دست به اقداماتی غیرعقلانی نظیر ممنوعیت ورود اتباع هفت کشور مسلمان به این کشور زده … در این میان علاوه بر دیپلمات‌های کشور نقش هنر و رسالت واقعی هنرمندان را هم نباید در تحکیم و تقویت دوستی میان ملت‌ها فراموش کرد.
… تصمیم [اصغر فرهادی] و سرکار خانم ترانه علیدوستی برای عدم حضور در مراسم اسکار امسال و نشان دادن اعتراض‌شان به دولتمردان آمریکا سبب شد تا اثر رفتار افراطیون آمریکایی برای بسیاری از هنرمندان و دیگر ملت‌ها روشن شود…. حالا اتحاد کم‌نظیری را در حمایت از فرهادی و مخالفت با اراده دور از منطق دولتمردان تازه روی کار آمده آمریکا شاهد هستیم که ظاهرا هنوز نمی‌دانند جهان امروز از ممنوعیت‌ها و دیوار کشیدن‌ها عبور کرده است.
اصغر فرهادی و دست‌اندرکاران فروشنده اسکار را به دست‌آورند یا نه، دستشان خالی نخواهد بود…..»
گرچه سخنان آقای ظریف به نظر خوب ودرست می‌آید، ولی دارای نکات قابل توجهی است. اول باید پرسید، آیا آقای ظریف می‌داند، پیروزی آقای فرهادی در کدام کشور به دست آمد؟ و این پیروزی در این کشور از چه نظرهای دیگر هم حائز اهمیت است؟ آقای ظریف خوب می‌داند که مراسم اسکار امسال به روال هرساله، در واقع محلی برای نمایش تندترین انتقادها علیه حاکمان آمریکا بود. از این تریبون رئیس جمهور این مملکت به سخره گرفته شد، بی‌انکه چماق‌کشانی به آنجا حمله کنند و یا کسی بعداً مورد تعقیب و پیگرد قانونی قرار گیرد. از همین تریبون پیام انتقادی آقای فرهادی خوانده شد، بی‌آنکه کسی مانع آن شود!
شما کشوری را در دنیا، از آلمان، انگلستان، فرانسه و دیگر کشورهای متمدن غربی، سراغ دارید که دو مهاجر آن کشور بتوانند در مقابل میلیون‌ها بیننده در سرتاسر جهان نامه اعتراضی یک کارگردان خارجی را بخوانند و مورد تمجید و تحسین حاضرین هم قرار بگیرند؟
آقای ظریف باید پاسخ بدهد،ایشان که این همه از صحبت‌های آقای فرهادی تجلیل می‌کند و آن را حرف خود می‌خواند،آیا در داخل ایران هم کسی می‌تواند کاری شبیه آن بکند و شب هم سالم به خانه بازگردد؟؟
آیا در جایی که شما وزیر خارجه‌اش هستید، کسی می‌تواند،به عنوان یک ایرانی، یک خارجی و یا مهاجر، چنین با اعتماد به نفس و بدون نگرانی در مقابل چشم مردمان بیش از ۲۴۵ کشور دنیا بایستاد و به تصمیم درست یا غلط شخص اول آن مملکت اعتراض کند؟؟
آقای وزیر شما که دم از تمدن دوهزار ساله ایران می‌زنید و از ایستادگی‌ی مثال‌زدنی آقای فرهادی و خانم علیدوستی در مقابل دستور «ممنوعیت ورود مسلمانان» داد سخن می‌دهید، می‌شود بگویید که آقای جعفر پناهی، سینماگر پر توانِ با شهرت جهانی کجاست؟چرا چنین هنرمندی اجازه خروج از کشور و بدتر از آن، اجازه کار ندارد؟
در حالی که از پیروزی بزرگ فیلم‌ساز برجسته زادگاهم ایران، اصغر فرهادی ، از خوشحالی در پوستم نمی‌گنجم و بر خود می‌بالم، ولی به آزادگی و فرهنگ و درک مردم آمریکا صد آفرین می‌گویم.این آزادگی گنجینه‌ای است که هرجایی به آن دسترس نیست و به همین دلیل است که بسیاری از مردم جهان، حتی فقط برای آزادی بیان، آرزو دارند در این کشور زندگی کنند.
امیدوارم دیگر ایرانیان با استعداد و توانا نظیر فرهادی ها، انوشه انصاری‌ها، فیروز نادری‌ها و هنرمند دربند جعفر پناهی‌ها، بتوانند روزی هم آزادانه در خاک ایران نبوغ و خلاقیت خود را برای زندگی بهتر مردم ایران به کار بگیرند.