سخنی با خوانندگان – میراث ایران، شکاره ۸۸، زمستان ۱۹۹۶ – شاهرخ احکامی
فرا رسیدن سال نو مسیحی را به تمام جهانیان، خوانندگان «میراث ایران»، و به ویژه ایرانیان برون مرز شادباش میگویم. در این سالهای مهاجرت، ایرانیان برون با حفظ آیینها و رسوم قدیمی خود و معرفی سنتهای خوب و پسندیده ایرانی به مردم جهان، همرنگ و همآهنگ با مردم کشورهای میزبان روزهای زیبا و فرخنده سال نو مسیحی را هم جشن میگیرند، که نشان از هشیاری و صلحدوستی ایرانیان دارد. امیدوارم سال آینده سالی سرشار از صفای دوستی، صلح و آرامش برای همه مردم جهان و همچنین مردم ستمدیده ایران باشد.
مردم ایران در طول ۴۰ سال گذشته هر روز با بلا و مصیبتی عظیم، گاه به دست طبیعت قهار، و گاه به دست حاکمان و بداندیشان مواجه بودهاند. هفته گذشته هم زلزله در غرب کشور، شهرهای کرمانشاه، سرپل زهاب، ازگله، ثلاث باباجانی و روستاهای اطراف، آوار سنگینی بر سر مردم این منطقه فرو ریخت و مصیبتی تکاندهنده آفرید. بیش از ۴۰هزار واحد مسکونی کاملاً ویران و یا بشدت آسیب دیدند. بخش قابل توجهی از ویرانیها مربوط به مجتمعهای نوساز با نام «مسکن مهر» بود. این پروژه چندین سال پیش با ادعای فراهم کردن خانههای ارزان قیمت برای خانوادههای کمدرآمد آغاز شد و در برخی مناطق کشور از جمله شهر پل ذهاب به مرحله بهرهبرداری رسید. اما در پیچ و خم مجاری فاسد اداری و حکومتی، در اجرای این پروژه، چنانچه در پل ذهاب به شکل فاجعه باری شاهد بودیم، دقت و توجه علمی و فنی لازم به کار گرفته نشده است و عدهای بیمهر و نامهربان با سوءاستفادههای بزرگ مالی، زندگی عدهای از هموطنان بیگناه و زحمتکش کشور را در خطر جدی قرار دادهاند. حالا با این زلزله باید شاهد بزرگترین جنایت در نتیجه خطای عدهای دغلِ بساز و بفروش، که عمدتاً عاملین دولتی بودهاند، باشیم. چنین خیانتی به مردم شریف آن نواحی، باعث مرگ و میری شده است که بزرگترین خسارت جانی و مالی سال ۲۰۱۷ در جهان شناخته شد.
شیادانی از این دست، حتی در ساختن تنها بیمارستان شهر سرپل ذهاب هم از دزدی و تقلب ابایی نکرده بودند. و این بیمارستان با اولین تکانهای زلزله، هم قربانگاهی شد برای پرسنل موظف در آن ساعت و هم بیماران بستری و همراهانشان.
به یاد دارم روزی در سندیگو با برادرم درباره خرید خانه یکی از آشنایان صحبت میکردیم. برادرم که مهندس است به من توصیه کرد به دوستم بگویم مواظب باشد تا خانه مورد نظرشان در مسیر زلزله نباشد! با تعجب پرسیدم، مگر چنین مسیری هم وجود دارد. او با حوصله و متانت همیشگی خود گفت، بله، در کالیفرنیا که زلزله زیاد اتفاق میافتد، سعی بر آن است که با تشخیص مسیر زلزله، از خرابی و انهدام جلوگیری شود.
با یادآوری این خاطره و با پرس و جو از افراد وارد، دانستم که این بساز بفروشان بیوجدان و کلاهبردار که مسؤولیت اجرای چنین برنامه ساختمانی گستردهای را داشتهاند، هرگز چنین بررسی را انجام ندادهاند و اصول فنی ساختمانهای مرتفع در رابطه با زلزله را اصلاً رعایت نکردهاند. واحدهای سست و فاقد اصول ایمنی را به عنوان آپارتمان نوساز به مردم کمدرآمد وناتوان فروختهاند.
در مطالعه تاریخ ساختن برج ایفل، میبینیم که حتی مهندس ایفل، نابغهای که با ساختن این برج، باعث شهرت ویژهای برای شهر پاریس در دنیا شد، پس از اتمام برج، به جرم سهلانگاری و یا سوءاستفاده به زندان رفت و سازمانهای قضایی و دولتی فرانسه هیچ ملاحظه خاصی در حق این نابغه برج ساز نکردند. اما متأسفانه در ایران، دزدان و خطاکارانی چون مسؤولان مدیریتی و اجرایی مجتمع مسکن مهر سرپل ذهاب تعدادشان نه تنها مورد موأخذه قرار نمیگیرند، بلکه روز به روز بر تعدادشان افزوده میشود و در نهایت با کیسههای پر از پول و پاسپورتهای آماده بیهیچ مشکلی از مرزهای کشور خارج میشوند تا در جایی دیگر در دنیا بدون مزاحم به زندگی خود در رفاه افسانهای ادامه دهند.
مورد دیگری که به یادم آمد، داستان ساختن شاهکار جاده سازی و پلسازی جهان، پل ورسک در خط آهن تهران به شمال است. میگویند رضاشاه روز افتتاح این پل دستور داد، مهندس سازنده و خانوادهاش، هنگام گذشتن اولین قطار از روی پل، دقیقاً زیر پل بایستند، تا اگر پل طاقت نیاورد و خراب شد، آنها با مرگی در نتیجه خطای خود هنگام ساختن پل مجازات شوند.
ولی همانطور که میدانیم این پل نزدیک به هشتاد سال است که عبور میلیونها مسافر و میلیونها تن بار بر بازوهای استوار خود تحمل کرده است، و همچنان به عنوان یکی از مهمترین خطوط ارتباطی بینشهری ایران روزانه عبور چندین قطار از تهران ــ شمال را میسر می سازد..
این نشانه آن است که یک فرمانروای قابل و دلسوز، چگونه به فکر تندرستی و امنیت جان مردم کشورش بوده است و حاضر بوده در صورت به خطر افتادن جان مردم با جدیت و استواری مسؤولین مربوطه را بابت آن سهلانگاری و مسامحت بشدت تنبیه کند. اما امروز میبینیم که داراییهای این مملکت چگونه به دست عدهای غارتگر به بانکهای خارجی انتقال مییابد، در حالی که کودکان بیگناه در روستاها و شهرهای کوچک، به دلیل نبودن فضای مناسبِ مدرسه،تابستانها در هوای آزاد در بیابان، و زمستانها در آلونکهای مرطوب و سرد درس میخوانند.
و این در حالی است که حکومت ایران مرتب در حال ساختن مدرسه، بیمارستان و یا حتی دانشکده و دانشگاه در آفریقا، آمریکای جنوبی، و البته عراق، سوریه و لبنان است. روزی که اسرائیل به لبنان حمله کرد و بسیاری از محلههایی را که اعضای حزبالله در آن زندگی میکردند، ویران ساخت، در یک برنامه تلویزیونی با یک خانواده لبنانی (حزباللهی) مصاحبه شد. پدر خانواده میگفت، ایران نه تنها به ما کمک میکند تا خرابیهای ناشی از این حملات را جبران کنیم و خانههای نو بسازیم، بلکه به هر خانواده هم حدود ۲۰هزار دلار کمک نقدی میکند. ایران برای ما دانشگاه و بیمارستان و مدرسه و حتی پارکهای تفریحی ساخته است. البته ممکن است که میزان پولی که شنیدم کمتر یا زیادتر باشد. ولی نهایت تأسف و شگفتیام در این است که در زلزله غرب ایران در کرمانشاه، سر پل ذهاب و … طبق خبرهاییکه دائماً منتشر میشد، پس از سه روز هنوز مردم مشکل پوشاک و غذا داشتند؛ یکی از شهرها آب آشامیدنی نداشته. یکی از مصیبتدیدگان گفته بود وقتی محمولههای غذایی میرسد، عدهای که میتوانند که بدوند و به ماشینها حمله کنند، غذاها را برداشته و میبرند. و این وسط مجروحان و سالمندانی که توان حرکتی ندارند، یا از روی غرور و یا از روی ناتوانی، بیغذا و بیپوشاک میمانند.
بسیاری به حق میپرسند «آیا فریاد خشم و درد مردم براى فاجعهاى كه میتوانست فقط خسارت محدودى ایجاد كند، هرگز فراموش شدنى است.»
تأسف دیگر در هنگام وقوع این فاجعه، عدم توجه و علاقه رسانههای خارجی برای منعکس کردن این اخبار مربوط به این مصیبت بود. برخی از دولتها از روی لجبازی و عداوت با حاکمیت ایران، با بیاعتنایی کامل، هیچ تمایلی برای کمک به مردم زلزلهزده نداشتند. اما، همان گونه که رسم ایرانیان با غیرت است، و از آنجا که هیچ امیدی به دولت و قوه حاکمه ندارند، مردم در این روزها صرفنظر از مذهب و مرامشان دست به دست یکدیگر در صدد یاری و مدد بودند. مایه تأسف و خجلت است که چند روز پیش از این ایام اربعین بود و به گفته خود حاکمیت و رسانههای ایران، قریب دو میلیون نفر با پای پیاده به زیارت اماکن مقدس عراق رهسپار شده بودند و عکسهای آنچنانی حتی از پایشویی پیاده روندگان توسط عدهای چاپ و زینتبخش رسانههایشان بود و شهردار تهران وظیفه خود و شهرداری میدانست از اماکن مقدسه که در مملکتی بیگانه است نظافت و نگهداری آن را انجام دهد. دین و ایمان افراد متعلق به خودشان است و احترام به ایمان آنها هم بسیار ضروری است، ولی به گفته بسیار سنجیده و مهم که «چراغی که به خانه رواست به مسجد حرام است»، در جایی که مردم کشور زیر آوار زلزله جان و تمامهستیشان را از دست دادهند، درجایی که مردم بیگناه از بیپناهی و بیخانمانی، از گرسنگی و بیماریهای ناشی از سرما، عفونت، جراحت ممکن است، دچار مصیبتی بیشتر شوند، در جایی که کودکان ما مدرسه و سرپناه مناسب ندارند، در جایی که روز به روز تعداد کودکان خیابانی، معتادان، بیخانمانها و آوارهها زیادتر میشوند، حرام است که پول و سرمایه این مردم، میلیارد میلیارد صرف ضریحسازی، مرمت و آبادی اماکنی در کشوری شود که هشت سال مردم ما را به خاک وخون کشاند و از کلاهها و جمجمههای سربازان و جنگندههای ما «طاق پیروزی» ساخت. کشوری که درآمد نفتیاش با ایران رقابت دارد و چاههای نفت عظیمی دارد،… نمیدانیم بلیونها دلاری که صرف حماس و فلسطین شد و هنوز هم میشود چه چیزی عاید ما کرده است، جز آن که فلسطینیها و حماسیها به پشتیبانی از عربستان، دشمن همیشگی ما شتافتهاند.
این روزها علاوه بر درد و اندوه ناشی از زلزله و گرانیهای سرسامآور، قرار است قیمت نان هم افزایش یابد. نان که تنها غذای بسیاری از مردم کمدرآمد و کارمندان و کارگرانی است که ماهها حقوق نگرفتهاند.قیمت نانهای سنتی ایران، لواش، بربری، تافتون و سنگک، که بیشترین استفاده را در کشور دارند، بزودی ۱۵درصد نسبت به نرخ رسمی اضافه خواهد شد. یعنی خانوادهای که امروز قادر به خرید پنیر و گوشت نیست، برای خرید نان هم با دشواری جدی روبرو خواهد بود…
این روزها انتشارعکسهای وحشتناک از خرابیهای زلزله، کشتهشدهها، زخمیها، پدران و مادران درمانده،داغدیده و سردرگم، در کنار خبر این گرانی، خبر دزدیها و غارتگریها، خبر گزارش کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل درباره عدم رعایت حقوق بشر در ایران، خبر ادامه سرکوب مخالفان و معترضان، وضعیت بشدت بغرنجی برای مردم به وجود اورده است. بحران سیاسی و نظامی در منطقه، و جدل با کشورهای گوناگون، هم احتمال وقوع جنگ ویرانگر دیگری، این بار توسط صدام نوجوان عربستانی ، مجهز به آخرین سلاحهای مدرن غرب را افزایش داده است. گفته میشود این سلاحها برای اولین بار جهت آزمایش و سنجش قدرت تخریبی آنها به کار گرفته خواهد شد.، کشورهای قدرتمند در مسابقه و رقابت باهم برای فروش بیشتر تجهیزات نظامی خود، عربستان را به استفاده از آنها تشویق میکنند. این جنگ در صورت وقوع آغازی است برای تحقق نقشه دیرینه دشمنان ایران برای تجزیه وتقسیم ایران. و این همان نگرانی بسیاری جدیای است که همه ما دوستداران صلح و دوستی جهانی را به خود مشغول کرده است.
به قول خواننده همیشه به یاد ماندنی ایران محمد نوری:
نمیشه غصه ما رو، یه لحظه تنها بذاره
نمیشه این قافله، ما رو تو خواب جا بذاره…