بی بی سی فارسی ـــ خبرگزاری رویترز گزارش می‌دهد که تیمی از فرستادگان آمریکا این هفته در خلال نگرانی متحدان این کشور در خاورمیانه، در مورد بازگشت احتمالی دولت بایدن به توافق هسته ای با ایران، به منطقه سفر می کند.
همزمان خبرگزاری آسوشیتدپرس می نویسد که دولت بایدن ظاهرا درحال بررسی لغو بخش های کاملی از تحریم های اعمال شده بر ایران در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ است.
یک مقام ارشد آمریکایی به خبرگزاری رویترز گفت که “هیاتی متشکل از مقام های چند وزارتخانه در طول یک هفته آتی برای بحث درباره شماری از مسائل مهم مرتبط با امنیت ملی آمریکا و تلاش های جاری برای رفع تنش در خاورمیانه (به منطقه) سفر می کند.”
یک منبع آگاه به این خبرگزاری گفت که ریاست این هیات را برِت مک‌گورک، هماهنگ کننده سیاست خاورمیانه شورای امنیت ملی کاخ سفید، و دِرِک شولِت مشاور وزارت خارجه به عهده خواهند داشت.
برنامه این سفر را ابتدا خبرگزاری بلومبرگ منتشر کرد.
هرچند جزئیات برنامه سفر این هیات به خاورمیانه اعلام نشده است، اما رویترز می نویسد که احتمالا شامل عربستان سعودی، امارات متحده عربی، مصر و اردن خواهد بود.
بسیاری از متحدان آمریکا در منطقه در مورد تلاش دولت جو بایدن در آمریکا برای احیای توافق هسته ای ۲۰۱۵ میان ایران و قدرت ها ابراز نگرانی می کنند و می ترسند که چنین توافقی نهایتا زمینه را برای دستیابی ایران به سلاح هسته ای فراهم کند.
این کشورها در کنار اسرائیل همواره با مفاد برجام مخالفت کرده اند.
روز سه شنبه گزارش شد که یک هیات بلندپایه اسرائیلی به سرپرستی یوسی کوهن رئیس موساد و مئیر بن شبت مشاور امنیت ملی برای اعتراض به تلاش آمریکا برای بازگشت آمریکا به توافق هسته ای ۲۰۱۵، برجام، به واشنگتن سفر کرده است. کاخ سفید پس از این دیدار گفت که مقام های آمریکایی و اسرائیلی نسبت به پیشرفت برنامه اتمی ایران ابراز “نگرانی جدی” کرده و مشترکا گفته اند که رفتار ایران در خاورمیانه سرمنشاء “تهدیدی قابل توجه” است.
اما کاخ سفید روز جمعه گفته بود که سفر این هیات نظر دولت جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا، در مورد احیای برجام را عوض نخواهد کرد.
بررسی لغو تحریم ها
همزمان خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از مقام های کنونی و سابق دولت آمریکا و سایر منابع آشنا با موضوع می نویسد که دولت بایدن لغو تقریبا کامل بخش هایی از تحریم هایی که دولت قبلی آمریکا بعد از خروج از برجام در سال ۲۰۱۸ علیه ایران اعمال کرده بود را بررسی می کند، که تلاشی برای قانع کردن ایران به اجرای دوباره توافق است.
ایران، بریتانیا، چین، فرانسه، آلمان و روسیه این هفته دور سوم گفت و گوها در وین برای احیای برجام را شروع کردند.
رابرت مالی، فرستاده ویژه آمریکا در امور ایران، به طور غیرمستقیم در این گفت و گوها شرکت دارد.
آسوشیتدپرس می نویسد که هرچند مقام های آمریکایی از اظهار نظر درباره اینکه لغو کدام تحریم ها را بررسی می کنند خودداری کرده اند “اما تاکید می کنند که علاوه بر تحریم های مرتبط با برنامه اتمی، لغو سایر تحریم ها مثل تحریم های مربوط به تروریسم، توسعه موشکی و حقوق بشر را مردود نمی دانند.”
این خبرگزاری می افزاید: “مقام های دولت بایدن می گویند این کار به دلیل تلاش عامدانه دولت ترامپ برای بستن راه بازگشت به توافق ضروری است.”
دولت ترامپ بعد از خروج از برجام نه فقط تحریم های مرتبط با برنامه هسته ای ایران بلکه تحریم های مرتبط با تروریسم و سایر مسائل را بر بسیاری از همان نهادها اعمال کرد.
تیم آقای بایدن در عین حال در داخل و خارج با این انتقاد روبروست که درحال تسلیم شدن در برابر ایران است. از جمله مایک پومپئو وزیر خارجه سابق آمریکا تلاش دولت تازه آمریکا برای تسهیل تحریم های ایران را محکوم کرده است.
ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اخیرا در روز ۷ آوریل گفت: “ما آماده ایم گام های لازم را برای بازگشت به تعهدات برجام برداریم، از جمله رفع تحریم هایی که با برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) ناسازگار است.”
خبرگزاری آسوشیتدپرس می نویسد که تحریم های اعمال شده بر بخش بانکی، نفتی، کشتیرانی و غیره که دولت ترامپ در ارتباط با تروریسم و برنامه موشکی و حقوق بشر اعمال کرده بود جملگی بر برجام تاثیر می گذارد به این معنی که اگر لغو نشود ایران همچنان از امتیازات اقتصادی پیش بینی شده در برجام محروم می ماند.
حسن روحانی رئیس جمهوری ایران روز ۲۱ آوریل با ابراز امیدواری از شرایط فعلی مذاکرات هسته ای وین گفت آمریکا “علی الظاهر در این مرحله جدی هستند و میگویند ما تحریمها را برمیداریم”.
او گفته است که مذاکرات برجام در وین ۶۰ تا ۷۰ درصد پیشرفت داشته است.
به گفته او سه گام در احیای برجام وجود دارد: “اولی رفع تحریم کامل است که به عهده آمریکایی هاست. دومی راستی آزمایی است که ما برنامه ریزی کرده ایم و در زمان کوتاهی می توانیم آن را انجام دهیم و سومی بازگشت به توافق برجام است که ما آن را دقیقا اجرا و عمل می کنیم”.
مقام های کنونی به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفتند که تاکنون هیچ تصمیمی در مورد تحریم ها گرفته نشده و نخواهد شد، تا زمانی که دو طرف بر سر اجرای دوباره برجام به راه حلی برسند.