بی بی سی فارسی ـــ تیم ملی والیبال ایران با سرمربی جدید و ترکیبی جوان به مرحله یک‌چهارم نهایی لیگ ملت‌ها رسیده و پنجشنبه شب در ایتالیا با لهستان بازی خواهد کرد. در این مطلب نگاهی داریم به این تیم و چگونگی شکل گرفتن آن.
ایران، در هفته سوم لیگ ملت‌های والیبال با سه پیروزی مقابل لهستان، اسلوونی و صربستان و شکست برابر ایتالیا در جمع هشت تیم برتر جدول قرار گرفت.
هرچند که تیم ملی در سال ۲۰۱۹ هم به مرحله نهایی این مسابقات صعود کرده بود، می‌توان راه‌یابی اخیر این تیم به یک چهارم نهایی لیگ ملت‌ها را یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای والیبال ایران دانست.
بازیکنان کنونی ایران تقریبا همان والیبالیست‌های نوجوان و جوانی هستند که، به ترتیب در سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۱۹، در رده سنی خود درخشیده بودند.
تیمی که نتایج چشمگیر آن در ماه‌های پیش، امید‌های جامعه والیبال ایران را برای کسب نتیجه‌ای متفاوت پررنگ کرده است؛ شاید پیروزی پنجشنبه ۳۰ تیر مقابل لهستان و صعود به نیمه نهایی این مسابقات.
بهروز عطایی، گزینه تغییر نسل
موفقیت تیم جوانان با مربیگری بهروز عطایی و تبریک این صعود در صفحه اینستاگرام آیت‌الله خامنه‌ای به این تیم و تاکید به «اعتقادش به سرمربی ایران» را بسیاری از کارشناسان ورزش ایرانی آغازی بر پایان همکاری با بسیاری از مربیان خارجی در رشته‌های مختلف می‌دانند.
در پی آن و پس از ده سال حضور مداوم و بی‌وقفه سرمربیان خارجی در تیم ملی والیبال ایران، یک ایرانی بخت تبدیل شدن به نفر اول نیمکت ایران را به دست آورد.
از سال ۲۰۱۱ تیم ملی ایران با خولیو ولاسکو، اسلوبودان کواچ، رائول لوزانو، ایگور کولاکوویچ و ولادیمیر آلکنو در تورنمنت‌های مختلف بازی کرده بود تا اینکه سرانجام ، محمدرضا داورزنی، رئیس فدراسیون، در زمانی که تیم ملی در پیچ و خم پایان همکاری با چهره‌های نامداری مانند سعید معروف، شهرام محمودی، عادل غلامی و محمد موسوی قرار داشت، سرمربی تیم جوانان را به بزرگسالان منتقل کرد.
کادر فنی کاملا ایرانی
اما نام عطایی در تمام این سال‌ها به عنوان یکی از گزینه های دستیاری در تیم ملی بزرگسالان مطرح بود که هیچ گاه پیشنهادهای فدراسیون را قبول نکرد؛ حتی به قیمت از دست دادن تجربه حضور در المپیک.
او حتی زمانی که از طرف فدراسیون والیبال حکم سرمربیگری گرفت، علاقه‌ای به استفاده از مربی خارجی نشان نداد و ترجیح داد از علیرضا طلوع‌کیان، دستیار قدیمی‌اش و عظیم جزیده استفاده کند. قرار بود یک مربی ایتالیایی به نام توماسو توتولو هم کنار این کادر حضور داشته باشد. اما بعد از مدت کوتاهی و چند جلسه تمرین، سرمربی ایرانی عذر او را خواست. عطایی گفته بود:«ما به درد همدیگر نمی خوریم.»
نسل جدید والیبال ایران چه کسانی هستند؟
منبع تصویر،GETTY IMAGES
بهروز عطایی، تغییر نسل مورد نظر فدراسیون در تیم ملی والیبال ایران را با حضور ۶ بازیکن زیر ۲۱ سال ایران در رقابت‌های لیگ ملت‌ها آغاز کرد؛ بازیکنانی که سابقه نایب قهرمانی آسیا و قهرمانی جهان در رده جوانان را با او داشتند.
امیرحسین اسفندیار از شاخص‌ترین این چهره‌های جوان است. او قبلا موفق شده عنوان «بهترین بازیکن» را در رقابت‌های نوجوانان و جوانان جهان کسب کند.
اسفندیار حالا میان بهترین زننده‌های سرویس و دریافت‌کننده‌های لیگ ملت‌ها قرار گرفته است. او تجربه بازی در بلژیک و لیگ قهرمانان اروپا هم دارد.
مرتضی شریفی، محمدرضا حضرت‌پور و امیرحسین توخته هم، که حالا برای تیم ملی بازی می‌کنند، از بازیکنان کلیدی تیم جوانان ایران بودند.
مرتضی شریفی به زدن «آبشار‌‌های قدرتی و دقتی» مشهور شده که با همین ضربات نقش مهمی در قهرمانی تیم جوانان در رقابت‌های جهانی داشت. او در اوج جوانی تجربه بازی در لیگ‌های ایتالیا و ترکیه را دارد.
محمدرضا حضرت‌پور که قبلا عنوان «بهترین لیبرو» جوانان جهان را بدست آورده بود، حالا در سه هفته لیگ ملت‌ها در فهرست ده نفر نخست بهترین دریافت‌کننده‌ها قرار گرفته است.
امیرحسین توخته هم پس از درخشش با تیم جوانان راهی لیگ اسلوونی شد و به رغم سن و سال کم از بازیکنان باتجربه تیم ملی والیبال ایران محسوب می‌شود.
جوانان ایران در بین برترین‌ها
در تیمی که قهرمان جوانان جهان شد، چهره‌هایی مانند مهدی جلوه و بردیا سعادت هم ستاره بودند.
مهدی جلوه از خانواده‌ای کاملا والیبالی می‌آید: خواهرزاده محمدرضا تندروان، مربی سابق تیم ملی، است که بعد از مصدومیت رضا عابدینی خیلی زود توانست جواب اعتماد عطایی را پس دهد و در ترکیب اصلی ماندگار شود.
مهدی جلوه که ۲۱ سال بیشتر ندارد، در پایان بازی‌های ایران در دور گروهی، با ۱۹ دفاع موفق آمار قابل توجهی داشت و در جمع ده مدافع برتر لیگ ملت‌ها قرار گرفت.
بردیا سعادت اما با ۲۰ سال سن، تجربه حضور در لیگ‌هایی همچون صربستان، کره جنوبی و ایتالیا را دارد. او اگرچه نتوانست تیم ملی را در رقابت‌های آسیایی همراهی کند، اما این روزها در لیگ ملت‌ها عصای دست بهروز عطایی است.
میان بازیکنان تیم ملی، امین اسماعیل نژاد در رقابت‌های لیگ ملت ها فراتر از انتظار ظاهر شد. او در پست پاسور، در رده سوم برترین بازیکنان این دوره از مسابقات قرار دارد.
میلاد عبادی‌پور کاپیتان و محمد طاهر وادی هم از بازیکنان باتجربه و قدیمی تیم محسوب می‌شوند. عبادی‌پور با ۲۹ سال، از نسل گذشته تیم ملی والیبال ایران است که می‌تواند به تیم جوان ایران در لحظات حساس، کمک کند.
مرحله یک چهارم نهایی و دشوارترین بازی
منبع تصویر،GETTY IMAGES
تیم ملی والیبال ایران با ۷ پیروزی برابر تیم‌های چین، استرالیا، آمریکا، کانادا، لهستان، اسلوونی و لهستان و قبول ۵ شکست مقابل هلند، ژاپن، بلغارستان، برزیل و ایتالیا توانست جایگاه هفتم را بین هشت مسابقات بدست آورد و به مرحله نهایی لیگ ملت‌های ۲۰۲۲ صعود کند.
این تیم حالا باید در مرحله یک چهارم نهایی به مصاف لهستانی برود که پیش از این از سدش گذشته بود.
پیروزی بر لهستان یکی از بازی‌های خاص این دوره برای هواداران والیبال ایران بود. در این مسابقه ایران نمایشی فراتر از انتظار و به‌مراتب بهتر از همه بازی‌های گذشته‌اش داشت و با جاافتادن بازیکنان در چرخه مسابقات، به نظر می‌رسید ملی‌‌پوش‌ها در بهترین فرم خود قرار دارند.
رقابت حساس ایران با «عقاب‌ها»
این بازی احتمالا دشوارترین رقابت ایران در لیگ ملت‌ها خواهد بود. به نظر می‌رسد مقابل تیم ملی لهستان دریافت و دفاع، مهم‌ترین بخش کار تاکتیکی تیم ایران باشد و استفاده بهینه و حداکثری از سرویس‌های قدرتی بتواند کار بازی‌سازی را برای مدافعان لهستان دشوار کند.
آمار نشان می‌دهد که لهستان که به «عقاب‌ها» معروف است از لحاظ دفاع، دریافت و حمله در این دوره از رقابت‌ها، عملکردی بهتر از ایران داشته است. ایران تا اینجای مسابقات در دفاع در رده دوازدهم قرار دارد و لهستان در رده پنجم. در دریافت، ایران باز هم در رده دوازدهم ایستاده و لهستان در رتبه هشتم قرار دارد. در حمله هم ایران در رده پنجم و لهستان در رده اول جدول نشسته‌اند.
اما ایران در سرویس عملکرد بسیار خوبی داشته و در رده اول جدول است و لهستان در رده سوم. ضمن اینکه ایران جزو کم خطاترین تیم‌های این دوره از مسابقات بوده و در رده دوم قرار گرفته، اما لهستان دو پله پایین‌تر در رده چهارم دیده می‌شود.
سکوی پرتابی برای آینده؟
بهروز عطایی، سرمربی ایران تا همین جا هم کار بزرگی انجام داده و با تیمی که تغییر نسل داده و قاعدتا در حالت ضعیف قرار دارد به این مرحله لیگ ملت‌های والیبال رسیده است. پیروزی مقابل لهستان می‌تواند جایگاه عطایی را مستحکم‌تر از قبل کند و ادامه‌ای باشد بر داستان بلند‌پروازی‌های جوانان ایران.
اما با شکست احتمالی مقابل لهستان هم تیم ایران آن قدر در این مسابقات خوب بوده که بتواند به سرمربی‌اش برای پیاده کردن اندیشه‌هایش با بازیکنانی که بهتر از هرکسی آن‌ها را می‌شناسد، امنیت و فرصت کافی دهد. عطایی شروعی درخشان داشته اما کار سخت‌تر تداوم این تیم است، عملکردی که اگر با موفقیت انجام شود، احتمالا می‌تواند ایران را با سرمربی وطنی به المپیک ۲۰۲۴ پاریس بفرستد.