بی بی سی فارسی ـــ پس از پنج روز، تازهترین دور مذاکرات احیای برجام در وین پایان یافت و مذاکرهکنندگان ایران و اروپا به زودی این شهر را ترک میکنند. منابع اتحادیه اروپا میگویند متن پیشنویس توافق، نهایی شده و حالا ایران باید تصمیم بگیرد.
وزارت امور خارجه ایران تایید کرده است که با پایان این دور از گفتوگوهای احیای برجام در وین، هیئت مذاکرهکننده جمهوری اسلامی «ساعاتی دیگر به تهران بازخواهد گشت».
این وزارتخانه در سایت رسمی خود نوشته است که «رایزنیها و تماسها با هماهنگکننده و طرفهای دیگر ادامه خواهد داشت».
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفته است که متن مورد بحث، «نهایی» است.
به نقل از یک دیپلمات اتحادیه اروپا نیز گزارش شده است که معنای آن این است که مذاکرات بر اساس پیشنهاد اتحادیه اروپا پایان یافته است.
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در مذاکرات برای احیای برجام نیز در توییتی با عنوان «خبر فوری» نوشت: «هماهنگکننده اتحادیه اروپا ‘متن نهایی’ پیشنویس تصمیمها برای احیای برجام را ارائه کرده است. شرکتکنندگان مذاکرات وین اکنون باید تصمیم بگیرند که این پیشنویس برای آنها قابل قبول است یا نه. اگر مخالفتی نباشد، توافق هستهای احیا میشود.»
این مقام روس در گفتوگو با بهرنگ تاج دین، خبرنگار اعزامی بیبیسی درباره سخنان مذاکره کنننده ارشد اتحادیه اروپا گفت این اولین بار نیست که «متن توافقنامه نهایی میشود.»
آقای اولیانوف گفت: «دیر یا زود متن توافقنامه باید نهایی میشد. اما همانطور که گفتم، باید ببینیم این متن نهایی هست یا نه؟ فکر میکنم در ماه مارس هم ما یک متن نهایی داشتیم و پس از آن سه، چهار اصلاحیه داشتیم. بنابراین، هرگز نباید بگوییم هرگز.»
آقای اولیانوف همچنین در پاسخ به سوال بیبیسی درباره امکان اعمال تغییرات در متن توافقنامه از سوی ایران گفت: «معتقدیم همه باید از نتیجه نهایی راضی باشند، مخصوصاً ایران که قربانی سیاست فشار حداکثری آمریکاست. آنها حق دارند روی خواستههایشان پافشاری کنند. معتقدم اگر ایران تصمیم بگیرد که پیشنهاد دیگری را مطرح کند، مثلاً خواهان اصلاحاتی جزئی شود، روسیه قطعاً مخالفت نمیکند و حمایت خواهد کرد.»
یک سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا هم به طور «محتاطانه» به گزارشها درباره نهایی بود متن تهیه شده به وسیله اروپایی ها واکنش نشان داد و گفت: «متنی که اروپاییها میگویند «نهایی» است، به ما داده شده است. ما در حال مطالعه آن هستیم و پاسخهایمان را به اروپا میدهیم.»
پیشتر یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت که این متن «بهترین و تنها مبنای ممکن برای احیای توافق هستهای ۲۰۱۵ ایران است». این سخنگو گفته است که آمریکا آماده توافق سریع بر اساس متن پیشنهادی اتحادیه اروپا است.
وزارت خارجه آمریکا با اشاره به این که ایران بارها گفته است که آماده احیای توافق هستهای است، گفت باید «ببینیم که آیا رفتارشان با گفتارشان یکی است».
دور جدید مذاکرات وین، در غیبت نمایندگان سه کشور اروپایی امضاکننده برجام برگزار شد.
ایران از سوی کشورهای اروپایی تحت فشار بوده است است تا پیشنویسی که اتحادیه اروپا آن را تهیه کرده، بپذیرد. اما ایران میگوید که هنوز مسایلی هستند که باید تغییر کنند.
متن نهایی «قابل مذاکره یا تغییر نیست»
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درباره مذاکرات احیای برجام و متن پیشنهادی این اتحادیه گفته است که «درباره هر آنچه قابل مذاکره بود، مذاکره شده و اکنون این متن نهایی است.»
او در توییتی نوشت که در روزهای اخیر در جریان مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و آمریکا در وین، چند مورد «اصلاح فنی» در متنی که در تاریخ ۲۱ ژوئیه ارائه شده بود انجام شده است.
آقای بورل نوشته است «پشت هر یک از مسائل فنی و هر پاراگرافی یک تصمیم سیاسی نهفته است که باید در پایتختها گرفته شود.»
«اگر این پاسخها مثبت باشد، میتوانیم این توافق را امضا کنیم.»
ساعتی قبل از اعلام خبر «بازگشت» نمایندگان ایران از وین به تهران، خبرنگاران در وین به نقل از یک دیپلمات اروپایی نیز گزارش دادند که متنی که هماهنگکننده اتحادیه اروپا ارائه کرده «نهایی» است و به منزله «پایان حدود یک سال و نیم مذاکره است».
به گفته این دیپلمات «الان زمان تصمیمگیری نهایی است». این دیپلمات گفته است که متن نهایی «قابل مذاکره یا تغییر نیست».
به گزارش خبرگزاری دولتی ایران (ایرنا) یک مقام وزارت امور خارجه هم از «پیشرفتهای نسبی» در مذاکرات احیای برجام در وین خبر داده اما گفته است مواردی مطرح شده که «نیازمند بررسی جامع هستند و ما نظرات و ملاحظات تکمیلی خود را به هماهنگکننده و سایر طرفها منتقل خواهیم کرد.»
نورنیوز آماده شدن متن نهایی مذاکرات را «خبری غیر واقعی» خواند
همزمان با پایان دور جدید مذاکرات وین، نورنیوز رسانه نزدیک به شورای عالی امنیت ملی ایران، جزییاتی از روند گفتگوها را منتشر کرده است.
نورنیوز میگوید «با وجود پیشرفت نسبی در موضوعات باقیمانده، روند پیشرفت در همه موضوعات یکسان نیست» اما در عین حال میتوان این مذاکرات را «حرکت به سمت جلو اما با روندی کند ارزیابی کرد.» پیشتر نیز یک مقام وزارت امور خارجه ایران در خبری که به صورت مشترک در خبرگزاریهای این کشور منتشر شد گفت که «با توجه به ادامه بحثها درباره چند موضوع مهم باقیمانده، هنوز در مرحلهای قرار نداریم که از نهایی شدن متن سخن بگوییم.» نورنیوز نیز تاکید کرده است که آماده شدن متن نهایی توافق «خبری غیر واقعی» است.
اختلاف بر سر پرونده پیدا شدن آثار اورانیوم در سه مرکز از پیش اعلام نشده ایران به آژانس بینالمللی انرژی اتمی از جمله مهمترین مواردی است که مانع توافق نهایی عنوان شده است.
این مقام ایرانی که نامی از وی برده نشده گفته «نتیجه گفتوگوها به اراده طرف مقابل برای اتخاذ تصمیمات سیاسی لازم بستگی دارد. همچنان معتقدیم در صورتی که تصمیمات مناسب طرف مقابل اتخاذ شود، میتوان به سرعت مذاکرات را جمعبندی کرد، اما هنوز در این مرحله قرار نداریم.»
ایران و آمریکا به طور متقابل یکدیگر را مانع رسیدن به توافق احیای برجام عنوان می کنند.
دور جدید مذاکرات وین برای احیای توافق هستهای برجام که از فروردین ۱۴۰۰ آغاز شد و در اسفند همان سال متوقف شد، پس از پنج ماه از روز سیزدهم مرداد ۱۴۰۱ از سرگرفته شد.