بی بی سی فارسی ـــ از سه هفته پیش که کلنگ ساخت یک مجتمع پتروشیمی در منطقه میانکاله بر زمین زده شد، جامعه مدنی ایران زنگهای خطر را به صدا درآورد.
حالا به نظر میرسد مخالفتهای کنشگران و کارشناسان نتیجه داده و دولت ایران فعلا از این پروژه فاصله گرفته است.
سخنگوی دولت امروز ضمن تشکر از آنچه “حساسیت افکار عمومی” نامید، گفت تا وقتی طرح مجوز محیطزیستی نگیرد، جلو نخواهد رفت.
ایده ساخت یک مجتمع پتروشیمی در مازندران از زمان دولت حسن روحانی، رئیس جمهوری پیشین، کلید خورد.
در آن زمان بیژن زنگنه، وزیر سابق نفت از عیسی کلانتری، رئیس سابق سازمان حفاظت محیط زیست، خواسته بود که در این طرح با او همراهی کند. او وعده این همراهی را در کمتر از ٢٤ ساعت گرفت.
سخنگوی دولت ابراهیم رئیسی امروز بهکرات یادآوری کرد که فکر چنین پروژهای از دولت قبل آمده است.
نماینده بهشهر در مجلس و استاندار مازندران، که هر دو طرفدار سرسخت پروژه هستند، پیش از این بهشدت پیگیر اجرای آن بودند. آنها امیدوارند دهها هزار شغلی که از ساخت یک مجتمع پتروشیمی در میانکاله ایجاد خواهد شد، محبوبیت آنها را بین رایدهندهها بالا ببرد.
آنها حتی به تهدید مخالفان پروژه متوسل شدند. غلامرضا شریعتی نماینده بهشهر گفته “مردم ولایتمدار این منطقه خاطره خوشی از فعالنماهای محیط زیست ندارند”.
استاندار مازندران هم مخالفان ساخت مجتمع پتروشیمی در میانکاله را “افرادی معلومالحال” توصیف کرده که “تحت رصد مراجع امنیتی قرار دارند”.
اما فعالان مدنی از پا ننشستهاند. آنها میگویند طبیعت نسبتا دستنخورده میانکاله، تاب یک مجتمع آلاینده پتروشیمی در منطقهای را ندارد که مزیتها و ظرفیتهایش طبیعت بکر و کشاورزیست.
در روز کلنگزنی، علی سلاجقه، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ایران، مخالفت خود را در یک جلسه پرسش و پاسخ با کنشگران محیط زیستی اعلام کرد ولی از آن پس دیگر هیچ نگفت.
شاید سکوت او در آنچه به نظر میرسد عقب نشیتی دولت باشد بیتاثیر نبوده است.
احداث مجتمع پتروشیمی، میخ آخر بر تابوت میانکاله
میانکاله شبهجزیرهایست که از طریق خلیج گرگان از استان مازندران جدا شده ولی فاصله کمی با محل ساخت مجتمع پتروشیمی، در منطقه حسینآباد، دارد.
تکرار آلودگیهای صنعتی ناشی از فعالیتهای تاسیسات پتروشیمی ایران مخصوصا در استان خوزستان و نیروگاه نکا در خود مازندران، کابوس دلواپسان منطقه میانکاله است.
این منطقه همین حالا هم با خطر “آتشسوزیهای عمدی”، شکار بیرویه و توسعه پارکهای گردشگری روبروست.
منتقدان میگویند ساختن یک مجتمع پتروشیمی میخ آخر بر تابوت میانکاله خواهد بود.
صنایع پتروشیمی اسما از پایه های اصلی صادرات غیرنفتی ایران به شمار میرود.
تولید و صادرات محصولات پتروشیمی برای مقامات ایران راهی در جهت مقابله با فشار تحریمهای اقتصادی است.
تمرکز دولتهای ایران بر تولید هر چه بیشتر اغلب به بهای محیط زیست و اصول توسعه پایدار است، خواه در حوزه پتروشیمی، معدن، خودروسازی و خواه انتقال آب.
بعضی از مسئولان همدل با منتقدان یا طرفدار اصول توسعه پایدار میگویند منافع این قبیل فعالیتهای تولیدی و صنعتی بیشتر از آنکه به محرومیتزدایی کمک کند به جیب عدهای خاص میرود.
با اینکه ابرهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران، در سفر سه هفته پیش خود به مازندران گفته بود “نمیشود که هر جا قرار است شغل ایجاد شود، بگوئیم اینجا نمیشود، پس مردم چکار کنند؟”، اما گفته های سخنگوی او حکایت از کشاکشی دارد که هر چه بیشتر زمان ببرد، محیط زیست میانکاله نفس راحت بیشتری میکشد.