جنگ اوکراین ارزش صادرات ایران را به بالاترین حد از ۱۳۹۰ رساند

بی بی سی فارسی ــــ ارزش کالاهای صادراتی ایران در سال ۱۴۰۱ به بیش از ۹۶ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار رسید که بالاترین رقم در بیش از یک دهه گذشته است.

طبق گزارش «گزیده آمارهای اقتصادی» بانک مرکزی ایران، این کشور پارسال ۵۵ میلیارد و ۴۱۰ میلیون دلار نفت و فرآورده‌های نفتی، و ۴۲ میلیارد و ۲۴۶ میلیون دلار کالاهای غیر نفتی صادر کرده است.

گمان می‌رود دلیل اصلی این افزایش درآمد، نه رشد حجم صادرات، بلکه بالا رفتن قیمت جهانی اقلام صادراتی ایران باشد.

از زمان آغاز جنگ اوکراین، قیمت حامل‌های انرژی، محصولات پتروشیمی، مواد معدنی از جمله فلزات، و نیز مواد غذایی افزایش قابل توجهی داشته است؛ اقلامی که بخش اعظم صادرات ایران را تشکیل می‌دهند.

بالاترین رقم صادرات ایران مربوط به سال ۱۳۹۰ است که به لطف درآمد ۱۱۸ میلیارد دلاری صادرات نفتی، ایران در مجموع بیش از ۱۴۵ میلیارد دلار درآمد خارجی داشت.

نمودار ارزش صادرات نفتی و غیرنفتی ایران از ۱۳۸۳ تا ۱۴۰۱ به میلیارد دلار

ارقام منتشرشده لزوماً با ارز در دسترس دولت یکی نیست. چرا که این آمار، ارزش «بندرگاه» (فوب) کالاهای صادرشده است و همیشه به معنی بهایی که مشتریان پرداخته‌اند، نیست.

از پنج سال پیش که آمریکا از توافق برجام خارج شد و تحریم‌های گسترده‌ای را علیه ایران وضع کرد، حجم صادرات نفتی ایران کاهش شدیدی یافت و بخش قابل توجهی از نفت صادراتی ایران با تخفیف در «بازار خاکستری» فروخته می‌شود.

در کنار این، تحریم‌های بین‌المللی و حضور ایران در «لیست سیاه» اف‌ای‌تی‌اف، دسترسی این کشور به سیستم بانکی بین‌المللی و درآمدهای خارجی‌اش را محدود کرده است.

طبق گزارش بانک مرکزی، پارسال ۷۵ میلیارد و ۱۸۲ میلیارد دلار کالا هم وارد ایران شده که بالاترین رقم از سال ۱۳۹۶ است.

این افزایش قیمت جهانی اقلام صادراتی ایران احتمالاً یکی از عوامل مهم افزایش نرخ رشد اقتصادی به ۴.۸ درصد در سال ۱۴۰۱ است.

با وجود این، تورم بالا و رشد سرسام‌آور قیمت کالاها و خدمات مصرفی زندگی را برای بسیاری از خانوارها دشوار کرده است.

آمارهای رسمی نشان می‌دهد در کمتر از دو سالی که از آغاز ریاست‌جمهوری ابراهیم رئیسی گذشته، قیمت اقلام مصرفی به طور متوسط ۹۷.۸ درصد افزایش پیدا کرده است.