بی بی سی فارسی ـــ کاخ سفید و خانواده نمازی از انتقال چند شهروند ایرانی-آمریکایی به حبس خانگی خبر داده‌اند.
آنها می‌گویند سیامک نمازی، عماد شرقی، مراد طاهباز و دو شهروند دیگر آمریکا که هویتشان اعلام نشده، از زندان اوین به حبس خانگی رفته‌اند.
نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد هم تایید کرده است که طبق توافق با آمریکا امکان آزادی این افراد وجود دارد.
لیز دوست، خبرنگار ارشد بی‌بی‌سی در امور بین‌الملل، می‌گوید یک منبع آگاه به بی‌بی‌سی گفته این پنج نفر تنها در صورتی اجازه خروج از ایران را خواهند یافت که شش میلیارد دلار دارایی بلوکه‌شده ایران در کره جنوبی به بانک مرکزی قطر منتقل شود.
به گزارش سی‌بی‌اس وکیل خانواده نمازی گفته است که آنها توانسته‌اند به طور تصویری حضور این زندانیان در بیرون از زندان را تایید کنند. آن طور که گفته شده یک تبعه دیگر آمریکا هم از زندان اوین به حبس خانگی منتقل شده‌اند.
کاخ‌سفید می‌گوید دو نفر از زندانیان تبعه این کشور خواسته‌اند که هویت آنها فعلا علنی نشود.
خبرگزاری رویترز هم به نقل از یک منبع که هویتش فاش نشده نوشته است این افراد پس از آزادی شش میلیارد دلار توقیف‌شده در کره جنوبی آزاد خواهند شد.
بر این مبنا چندین شهروند ایرانی زندانی در آمریکا هم مطابق توافق تهران و واشنگتن آزاد خواهند شد.
مقام‌ها در ایران هم ضمن تایید این خبر گفته‌اند در ازای آزادی شهروندان آمریکایی چند شهروند ایرانی زندانی‌شده در آمریکا هم آزاد خواهند شد و همزمان ۶ میلیارد دلار از دارایی‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی هم به شبکه بانکی قطر انتقال خواهد یافت.
آمریکا و همچنین خانواده‌های زندانیان دوتابعیتی حکومت ایران را متهم می‌کنند که با «گروگان‌گیری» و توسل به زندانی کردن شهروندان به دنبال باج‌گیری و کسب امتیاز در موضوعات مورد اختلاف است.
وزارت امورخارجه ایران آزادی آمریکایی‌ها را تایید کرد
عصر پنجشنبه و ساعاتی بعد از انتشار این خبر از طرف منابع آمریکایی، وزارت خارجه ایران هم در بیانیه‌ای ضمن تایید انتقال این شهروندان آمریکایی به خارج از زندان، از آزادی پول‌های این کشور در کره جنوبی و همچنین تبادل زندانیان آمریکایی در برابر چند ایرانی زندانی در آمریکا خبر داد.
در بیانیه وزارت خارجه ایران، که عصر پنجشنبه در خبرگزاری‌های رسمی این کشور منتشر شده، آمده: «علاوه بر آزادسازی منابع مالی که به صورت غیرقانونی توقیف شده بود، … آزادی تعدادی از زندانیانی که به طور غیرقانونی توسط آمریکا بازداشت شده‌اند، بزودی محقق خواهد شد… یادآوری می‌نماید که زندانیان مدنظر آمریکا کماکان در ایران حضور دارند.»
در این بیانیه همچنین به نحوه دسترسی ایران به پول‌های آزاد‌شده از سوی کره جنوبی اشاره شده و آمده: «نحوه بهره‌برداری از منابع و دارایی‌های مالی رفع توقیف‌شده در اختیار جمهوری اسلامی ایران بوده و این منابع برای نیازهای مختلف کشور حسب تشخیص مراجع ذیصلاح هزینه خواهد شد.»
این در حالی است که بنابر گزارش‌های قبلی درباره جزییات مذاکرات با ایران برای آزادی این منابع مالی آمده بود که آمریکا با رهاسازی پول‌های بلوکه‌شده ایران تنها در صورتی موافقت خواهد کرد که از آن برای پرداخت بدهی‌های بین‌المللی تهران یا واردات اقلام یا کالاهایی که مورد تحریم نیست استفاده شود.
بر اساس همین گزارش‌ها گفته شده بود انتقال پول‌های آزاد‌شده ایران به بانکی در قطر و نه مستقیما به تهران انجام خواهد شد.
ایران می‌گوید تبادل زندانیان به علت اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» به تاخیر افتاده بود
کاخ سفید می‌گوید روز گذشته خانواده پنج شهروند آمریکایی را از تصمیم مقام‌های ایران برای انتقالشان به حبس خانگی مطلع کرده بود. سخنگوی امنیت ملی کاخ سفید ضمن تایید انتقال آنها به حبس خانگی گفته «مذاکرات برای آزادی آنها در جریان و امری ظریف است.»
آدرین واتسون گفته بر همین اساس امکان ارائه جزئیات بیشتر درباره شرایط بازداشت خانگی یا تلاش‌ها برای آزادی این افراد در حال حاضر ممکن نیست.
در همین حال، رویترز می‌گوید منبع آگاهش گفته «مشکلات فنی جزئی پیرامون انتقال دارایی‌ها به یک کشور خلیج فارس مورد مذاکره طرف‌ها قرار دارد.»
روز چهارشنبه حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران، هم مذاکرات چندماهه با میانجیگری عمان را تایید کرده بود.
مقام‌های ایران البته می‌گویند فرآیند این تبادل زندانی و آزادسازی منابع مالی ایران قرار بوده پارسال نهایی شود اما به علت اعتراضات سراسری به کشته شدن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد، تعلیق شد.
خبرگزاری مهر در ایران به نقل از «یک مقام آگاه» مدعی شده « این توافق قرار بود سال قبل انجام شود اما اغتشاشات و توهمات متعاقب آن موجب تعلل آمریکایی‌ها شد.»
دولت و نهادهای حکومتی در ایران اعتراضات سراسری «زن، زندگی، آزادی» که سال گذشته با کشته شدن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد پلیس تهران آغاز شد را «اغتشاشات» می‌خوانند.
سال گذشته هم در اوج اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» اخباری درباره ادامه مذاکرات آمریکا و تهران بر سر آزادی زندانیان دوتابعیتی در ایران منتشر شد که با واکنش تند معترضان روبرو شد و رابرت مالی، نماینده وقت امور ایران در وزارت خارجه آمریکا، از سوی چهره‌های سرشناس مخالف دولت ایران در خارج این کشور مورد انتقاد شدید قرار گرفت.
اظهارات آنتونی بلینکن
وزیر خارجه آمریکا، روز پنجشنبه گفت که آزادی پنج آمریکایی از زندان در ایران «گامی مثبت» است و آغار فرآیندی است که او انتظار دارد به بازگشت آنها به آمریکا منجر شود.
آنتونی بلینکن در کنفرانسی خبری به خبرنگاران گفت که وزارت خارجه روز پنجشنبه با این پنج آمریکایی صحبت کرده و او از وجود هیچ آمریکایی دیگری که در ایران زندانی باشد آگاه نیست.
او همچنین گفت: «ایران به‌هیچ‌وجه و در هیچ شرایطی از تخفیف در تحریم‌ها برخوردار نخواهد شد و در مواردی که ما درگیر این نوع تلاش‌ها برای به خانه آوردن آمریکایی‌ها از ایران می‌شویم، از منابع متعلق به ایران استفاده خواهد شد و این منابع به حساب‌های محدود منتقل خواهد شد به طوری که از این پول فقط بتوان برای مقاصد انسان‌دوستانه استفاده کرد، که همانطور که می‌دانید تحت تحریم‌ها مجاز است. در مورد اقدامات انسان‌دوستانه معافیتی (در تحریم‌ها) وجود دارد، که از اول هم وجود داشته است.»
زندانیان ایرانی-آمریکایی کیستند؟
مراد طاهباز تاجر و فعال محیط زیست ۶۷ ساله ایرانی‌تبار است که شهروندی آمریکا و بریتانیا را هم دارد.
آقای طاهباز در زمستان۱۳۹۶ به همراه هشت فرد دیگر از همکاران مؤسسهٔ حیات وحش میراث پارسیان دستگیر شد.
با وجود آن که وزارت اطلاعات ایران صراحتا اتهام جاسوسی درباره آقای طاهباز و دیگر فعالان محیط زیست را رد کرده بود، او برای «همکاری با دولت متخاصم آمریکا» به ده سال حبس محکوم شد.
سیامک نمازی، بازرگان ایرانی-آمریکایی بود که در دوران ریاست جمهوری حسن روحانی به عنوان یکی از چهره‌های جوان مجمع جهانی اقتصاد از طرف«بنیاد نخبگان» به ایران دعوت شد.
آقای نمازی در سال ۱۳۹۴ بازداشت و به ده سال حبس محکوم شد.
پدر او، باقر نمازی در سال ۱۳۹۵ برای دیدن پسرش به ایران رفت و او هم بازداشت شد.باقر نمازی پیش از انقلاب ایران استاندار خوزستان و معاون وزیر کشور بود و بعدها به عنوان نماینده یونیسف در کشورهایی چون سومالی، کنیا و مصر خدمت کرد. باقر نمازی پس از دو سال به مرخصی درمانی رفت، اما ممنوع الخروج بود. او در سال ۱۴۰۱ با وساطت عمان از ایران خارج شد.
عماد شرقی تاجر ۵۸ ساله ایرانی-آمریکایی است که در ایران به جاسوسی متهم شده است.
آقای شرقی در سال ۱۳۹۷ بازداشت و پس از مدتی آزاد، اما گذرنامه‌اش توقیف شد. او دوباره در سال ۱۳۹۹ بازداشت شد.
عماد شرقی متولد ایران است اما از کودکی در آمریکا بزرگ شده و از دانشگاه مریلند لیسانس اقتصاد و از دانشگاه جورج واشنگتن در واشنگتن دی سی، مدرک فوق لیسانس دارد.
آقای شرقی پیش از سفر به ایران سال‌ها در امارات متحده عربی و در دوبی در یک شرکت فروش هواپیماهای جت خصوصی کار و همکاری می‌کرده است.
به جز آقایان نمازی، شرقی و طاهباز، که دولت آمریکا خواهان آزادی‌شان بوده، روزنامه شرق، چاپ تهران، فردی به نام شهاب دلیلی را به عنوان عضو دیگر فهرست زندانیان در تبادل احتمالی گزارش کرد.
سه روز پیش هم روزنامه خراسان از بازداشت یک زن ایرانی-آمریکایی خبر داد و گفت مقام‌های آمریکایی خواهان آزادی او شده‌اند.