رادیو زمانه ـــ سازمان حقوق بشر ایران، مستقر در نروژ، روز شنبه ۱۰ اکتبر/ ۱۹ مهرماه و همزمان با روز جهانی مبارزه برای لغو اعدام، با انتشار گزارشی اعلام کرد که از ابتدای سال میلادی جاری تاکنون دستکم ۲۰۹ نفر از جمله پنج زندانی سیاسی، دو زندانی امنیتی و دو کودک-مجرم در مناطق مختلف ایران اعدام شدهاند.
بنا بر اعلام این سازمان، ۲۰۲ نفر از اعدام شدگان در این مدت مرد و ۷ نفر زن بوده و این در حالیست که منابع رسمی و رسانههای داخلی در این مدت تنها اعدام ۶۷ نفر را بهطور رسمی اعلام کردهاند.
مجازات اعدام در ایران در ایران قانونی است و برای دایره گستردهای از جرایم از جمله سرقت مسلحانه، قتل عمد، آدمربایی، تجاوز به عنف، روابط جنسی خارج از چارچوب ازدواج، همجنسگرایی یا اتهامات مبهمی همچون «محاربه» و «افساد فی الارض» در نظر گرفته میشود.
لغو مجازات اعدام در ایران اما از ابتدای رویکار آمدن حکومت جمهوری اسلامی و بهویژه در ماههای اخیر همواره از مطالبات اصلی سازمانها و مدافعان حقوق بشر بوده است.
محمود امیریمقدم مدیر سازمان حقوق بشر ایران اما همزمان با روز جهانی مبارزه برای لغو اعدام، با دعوت از شهروندان و جامعه مدنی ایران، از آنها خواسته تا ضمن گرامیداشت این روز، مخالفت خود را با این مجازات غیرانسانی و بیرحمانه ابراز کنند.
او در همین رابطه گفته: «ایران به یکی از میدانهای اصلی رویارویی بین مردم مخالف اعدام و اعدام کنندگان حکومتی تبدیل شده است.»
بهگفته امیری مقدم، مردم ایران در ماههای گذشته با شرکت میلیونی در کمپین #اعدام_نکنید یکی از بزرگترین کارزارهای مخالفت با اعدام در سرتاسر جهان را رقم زدند. این درحالی است که مسئولان جمهوری اسلامی همواره در صدر اعدام کنندگان جهان قرار دارند.
در دهههای اخیر اما سازمانها و گروههای مخالف جمهوری اسلامی حرکتهای مختلفی را برای متوقف کردن و لغو کامل اعدام در ایران سامان دادهاند.
«کارزار لغو گام به گام اعدام» و «کمیته بینالمللی علیه اعدام» به عنوان دو نمونه شناخته شده از جنبشهایی هستند که از سوی شماری از فعالان مدنی و سیاسی ایران در سالهای گذشته برای لغو مجازات اعدام شکل گرفتند و تلاشهایی را آغاز کردند.
در طی آخرین کنش جمعی ایرانیان علیه اعدام اما میلیونها نفر از شهروندان ایرانی در پلتفرمهای مختلف اینترنتی از جمله توئیتر و اینستاگرام از روزهای آغازین تیر ماه امسال کارزاری با هشتگ #اعدام_نکنید آغاز کردند که میلیونها بار توییت شد و به ترند اول جهانی بدل شد.
از سوی دیگر و علیرغم مخالفت میلیونها نفر از شهروندان ایرانی با مجازات اعدام در ماههای گذشته، دو دادگاه در شیراز طی محاکمههایی جداگانه، نوید، وحید و حبیب افکاری را به اتهام مشارکت در اعتراضات مرداد ۹۷ و قتل یک مأمور امنیتی به اعدام و زندان و شلاق محکوم کردند.
هرچند نوید افکاری اتهامات انتسابی دادگاه را رد کرد و گفت که اقرارش تحت شکنجه بوده اما مقامهای قضایی ایران بیتوجه به دفاعیات او و همچنین بی اعتناء به درخواست جامعه جهانی برای توقف حکم اعدام این زندانی سیاسی، نوید افکاری را در ۲۲ شهریور ماه اعدام کردند.
در همین زمینه: نوید افکاری را اعدام کردند
حکومت جمهوری اسلامی ایران اما در طول بیش از چهار دهه گذشته، از مجازات اعدام بهعنوان ابزاری برای سرکوب بیشتر مخالفان سیاسی خود و همچنین ایجاد ارعاب در میان شهروندان استفاده کرده است.